به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، تجار و صادرکنندگان کالا و خدمات فنی و مهندسی در بازگشت اصل و سود سرمایه گذاری در کشورهای هدف با مشکلاتی روبرو هستند همچنین به موقع وصول نکردن مطالبات از خریداران خارجی باعث بحران نقدینگی و کوتاهی در ایفای تعهدات مالی به اعتبار دهندگان داخلی می شود.
صادرکنندگان برای کاهش خطرپذیری تجاری، نیازمند حمایت های بیمه‌ای و ضمانتنامهای هستند تا در صورت بروز خسارت بتوانند پشتوانه‌ای داشته باشند.
موسسه های بیمه اعتبار یکی از حامیان تجار و صادرکنندگان هستند که با مدیریت خطر پذیری و کاهش اثرات سوء آن اقدام به رونق تجارت می‌کنند، این موسسات از قرن ۱۹ میلادی در اروپا ایجاد شدند و کار آنها بیمه کردن قراردادهای صادراتی بود که این امر بحث کلاهبرداری، تقلب و ورشکستگی و سایر موارد را کاهش می دهد.
صندوق ضمانت صادرات ایران به عنوان موسسه بیمه اعتبار صادراتی یکی از سازمان های متولی در حوزه صادرات کشور است که در دهه ۷۰ میلادی، زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت فعالیت می‌کند.
پوشش این صندوق برای صادرکنندگان و تولیدکنندگان کالا و خدمات است نه تنها این قشر بلکه سرمایه گذاران طرح های صادرات محورد داخل کشور و توسعه دهندگان آن و حتی کارفرماییان خارجی و سرمایه گذاران ایرانی در خارج از کشور می توانند از خدمات بیمه‌ای و ضمانت این صندوق بهره مند شوند.
خدمات صندوق در راستای اعتبار سنجی، بیمه نامه ها و صدور ضمانتنامه هاست که خطرپذیری های تجاری و سیاسی را پوشش می دهد. این صندوق با در اختیار داشتن تیم کارشناسی، خریداران خارجی را حسب درخواست صادرکننده، اعتبار سنجی و تعیین سقف اعتباری می کنند و نتیجه اعتبارسنجی را به اطلاع صادرکنندگان می رسانند و پس آن قرارداد صادراتی تا سقف اعتبار تعیین شده زیر پوشش بیمه ای صندوق قرار می دهند.
همچنین بیمه ها شامل بیمه نامه خاص فنی و مهندسی صادرات، بیمه نامه خاص صادرات، بیمه نامه کل گردش صادرات، بیمه نامه بلااثر شدن قرارداد صادراتی، بیمه نامه خرید دین اسناد صادراتی، بیمه نامه اعتبار خریدار و بیمه نامه سرمایه گذاری است. این بیمه نامه ها در قالب کوتاه، میان و بلند مدت تنظیم می شود.
صدور ضمانتنامه های صادراتی نیز در راستای ضمانت نامه اعتبار ریالی و ارزی، ضمانت نامه اعتباری تولیدی، انواع ضمانت بانکی مبتنی بر قرارداد صادراتی، ضمانت نامه خاص طرح های صادرات محور، ضمانت نامه صندوق های تامین مالی جمعی است.
این ضمانتنامه ها به صادرکنندگان و تولید کنندگان تضامینی جهت حصول اطمینان از بازگشت وجه کالای صادراتی توسط صادر کننده و همچنین فروش اعتباری کالای تولیدی را به شرکت صادرکننده می دهد.
همچنین ایجاد اطمینان برای سرمایه گذاران خرد از دریافت اصل و سود اوراق مشارکت، در سررسید مقرر به پشتوانه ضمانت نامه صندوق ضمانت صادرات ایران در جهت رشد و توسعه ظرفیت صادرت کشور از دیگر مزایای این صندوق در قبال تجار است.
درباره ضرورت حمایت از صادرکنندگان با صدرالدین نیاورانی نایب‌رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران و افشار فتح الهی مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران به بحث و گفت و گو نشستیم.
باید تمام صادرات کشور پوشش بیمه ای داشته باشد
صدرالدین نیاورانی نایب‌رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادی ایرنا می گوید: در حوزه صادرات با مشکلات مختلفی روبرو هستیم که یکی از آنها نحوه حمایت از کالای صادر شده و دیگری بازگشت ارز حاصل از صادرات است.
وی ادامه می دهد: بازگشت ارز از طریق سامانه های دولتی و مابه التفاوت آن با بازار آزاد مشکلاتی را برای تجار ایجاد کرده است گاهی تجار بر اساس قراردادهایی صادراتی موفق به دریافت ارز حاصل از صادرات نمی شود و یا کالایش فاسد شده و از بین می رود اما به خاطر اینکه ارز صادراتی را بازنگردانده است با مشکلات عدیده ای روبرو می شود.
نایب‌رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی اضافه می کند: اختصاص ارز سهمیه ای به کارت های بازرگانی باعث بروز پدیده کارت های اجاره ای شده است که در این صورت، صادرکننده نمی تواند از مشوق های صادراتی و مالیاتی به نام خودش استفاده کند که در این زمینه قوانین باید مورد بازنگری قرار گیرد.
وی با اشاره به حمایت های صندوق ضمانت صادرات می گوید: به خاطر شرایط تحریمی با بسیاری از کشورها نمی توانیم از طریق شبکه مالی و سیستمی تبادل تجاری داشته باشیم گاهی باید از طریق سفارتخانه ها اطلاعات را کسب کنیم.
نیاورانی ابراز می کند: باید خدمات بیمه ای و ضمانتنامه ها توسعه پیدا کند این در حالیست که حمایت هایی که صندوق ضمانت ارائه می کند ۲ درصد خطرپذیری را پوشش می دهد که برای صادرکنندگان مقرون به صرفه نیست و کمتر صادر کنندگان موفق می شوند که از این خدمات بهره مند شوند.
نایب‌رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق بازرگانی ایران، تاکید می کند: این صندوق باید از تجربه کشورهایی که صادرات موفقی دارند و خدمات ارائه می کنند بهره مند شود.
صندوق ضمانت صادرات ایران باید سیستمی داشته باشد که به همه صادرکنندگان پوشش جامع بیمه‌ای و ضمانتنامهای بدهد نه تنها کسانی که هزینه پرداخت می کنند.
حداقل‌های خدمات بیمه‌ای و ضمانتنامهای برای صادرکنندگان ارائه شود
وی با بیان اینکه خطرپذیری در بخش کشاورزی خیلی زیاد است، می‌گوید: ما در اتاق بازرگانی و اتحادیه صادرکنندگان محصولات کشاورزی به صادرکنندگان توصیه می کنیم که از خدمات صندوق ضمانت بهره مند شوند چرا که محصولات کشاورزی از جمله کالاهای پرخطر و فاسد شدنی است.
نیاورانی اضافه می کند: گاهی یک صادر کننده محصول پرخطری را برای کشور دیگری ارسال می کند و به خاطر نوع محصول مجبور است تا سریع آن را تعیین تکلیف کند اما مشتری پول را نمی پردازد؛ در اینجاست که باید صندوق ضمانت این صادرکننده را مورد حمایت قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه خدمات صندوق ضمانت ایران باید توسعه پیدا کند، می گوید: صندوق باید سیستمی داشته باشد که به همه صادرکنندگان پوشش جامع بدهد نه تنها کسانی که هزینه پرداخت می کنند.
نایب‌رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی اتاق ایران، عنوان می کند: بایستی خدمات بیمه‌ای و ضمانت نامه‌ای به گونه‌ای باشد که حدود ۲۰ درصد از خطرپذیری کالای صادراتی را در بر بگیرد و حداقل های خدماتی را برای صادرکنندگان ارائه کند این امر موجب رغب صادرکنندگان به خدمات می شود.
وی اضافه می کند: نباید خدمات بیمه ای و تعرفه ها به گونه ای باشد که صادرکنندگان خرد و تولیدکنندگان نتوانند از خدمات آن بهره مند شود باید فراگیری داشته باشد.
کاهش خطرپذیری صادراتی به ۱۵ کشور
افشار فتح الهی مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات ایران نیز درباره خدمات این صندوق به تجار می گوید: پوشش بیمه ای و ضمانتنامه ای در حوزه صادرات غیر نفتی و محصولات شرکت های دانش بنیان، انرژی های تجدید ناپذیر و صنعت فرش از مهمترین خدمات است.
وی ادامه می دهد: خدمات این صندوق به کاهش خطرپذیری سرمایه گذاری در حوزه صادرات و تسهیل فرایند تجارت می شود همچنین صدور ضمانت نامه های صادرات و تامین‌امنیت مالی صادرکنندگان با رویکرد پشتیبانی از پروژه‌های عمرانی و صادرات خدمات فنی-مهندسی به کشورهای هدف همسایه (۱۵ کشور) صورت می گیرد.
مدیرعامل صندوق ضمانت صادرات با اشاره به اینکه این صندوق در سال ۱۳۷۴ برای پشتیبانی از صادرات کشور تاسیس شد می گوید: خدماتی از جمله اعتبارسنجی خریداران کالاهای ایرانی در خارج از کشور، بیمه کالاهای صادراتی و صدور انواع ضمانتنامه ها در تامین مالی، اعتبار تولیدکننده و ارائه کنندگان خدمات فنی و مهندسی ارایه می شود.
فتح الهی با تاکید بر اینکه سرمایه گذاری های جدید در حوزه کالاهای صادرات محور را پوشش می دهیم می گوید: این موضوع در قالب تفاهم‌نامه ای با وزارت صنعت، معدن و تجارت و بانک صادرات پیگیری می شود.
وی اضافه می کند: همچنین این صندوق از طرح های زیرساخت های صادراتی از جمله حمل و نقل و لجستیک پشتیبانی می کند.