به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، بهره‌گیری از فناوری های نو در بخش های مختلف معدن از جمله اکتشاف، استخراج و فراوری معادن نه تنها منجر به ارتقای بهره وری قابل توجهی در محصولات معدنی می شود بلکه به ارتقای ایمنی و کاهش حوادث مالی و جانی نیز کمک می کند.
طبق گزارش های جهانی، ایران پس از آمریکا، روسیه، عربستان و کانادا در رتبه پنجم جهانی از نظر ذخایر منابع طبیعی و معدنی قرار دارد و ۲۷.۳ تریلیون دلار ذخایر منابع طبیعی و معدنی را در خود جای داده است.
از این میزان، ۱۴۰۰ میلیارد دلار به بخش معادن اختصاص دارد، این در حالی است که طبق گفته مسئولان زمین شناسی کشورمان، تنها ۲۹ میلیارد دلار از این ذخایر کشف شده که تنها معادل ۲ درصد ظرفیت معدنی کشور است.
هر چند معادن غنی و فراوانی در ایران وجود دارد اما شاهد امنیت و کارایی پایین در این معادن هستیم که یکی از مهمترین دلایل آن غفلت از موضوع فناوری ها و هوشمند سازی است.
از این رو رشد ۱۳ درصدی معدنی به عنوان یکی از اصول مهم در برنامه هفتم توسعه مورد تاکید قرار گرفته است که طبق گفته کارشناسان حوزه معدن برای تحقق این امر، نیاز به جذب ۵۵ میلیارد یورو سرمایه خارجی و استفاده از تجهیزات و فناوری های جدید در بخش معدن است.
تحول دیجتال در معادن برای تحقق بهره وری
تحقق رشد معدنی در کشور نیازمند تحول دیجیتال و استفاده از هوش مصنوعی است این رشد زمانی شدنی است که به عنوان یک دغدغه تبدیل به یک الزام شود تا زمینه ایجاد رقابت و بهره وری را در معادن فراهم کند.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی یکی از نهادهای متولی دولتی در حوزه معادن کشور است که در زمینه معادن و استفاده از فناوری ها سرمایه گذاری های خوبی انجام داده است برای تامین مالی و سرمایه‌گذاری خارجی، مذاکرات و توافقاتی با شرکت‌های خارجی صورت گرفته است که در آینده نزدیک قرار است سرمایه‌گذاری خارجی با همکاری پیمانکاران داخلی اجرایی شود به طوری که طرف های خارجی با انتخاب پیمانکاران ایرانی، تولید ماشین‌آلات نسل جدید و با ظرفیت بالاتر را انجام خواهند داد.
صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی نقش قابل توجهی در پشتیبانی و حمایت از معدنکاران داشته و همزمان در زمینه واردات نیز همکاری مناسبی برای صدور مجوزها صورت گرفته است به گونه ای که در دو سال گذشته، ماشین‌آلات نو و کارکرده وارد کشور شده است.
سمیه خلوصی معاون برنامه ریزی و توانمند سازی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) معتقد است که استفاده از تکنولوژی ها برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی معدن کمک می کند چراکه بدون هوشمند سازی دستیابی به این هدف شدنی نیست ضمن اینکه برنامه ای در سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) تعریف شده است تا بیش از چهار درصد سهم بهره وری معدن را تا پایان برنامه هفتم محقق کند.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سند تحول راهبردی دیجیتال معادن را با هدف ارتقای بهره وری و ایمنی تدوین کرده است.
وی عنوان کرده است که سعی می کنیم تا بخش هوشمند سازی را با بخش معدن مرتبط کنیم و از ظرفیت نهادهای دولتی از جمله صندوق فناوری ریاست جمهوری و نهادهای حاکمیتی برای ایفای نقش تسهیل گری بهره می بریم.
یکی دیگر از اقدامات سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران، سند تحول راهبردی دیجیتال معادن است که در آن چشم انداز افق ۱۴۰۹ معادن ایران به عنوان پیشرفته ترین کشور در حوزه هوشمندسازی تعریف شده است.
در این سند به موضوع رسیدن به بالاترین حد ایمنی و ارتقای بهره وری تاکید شده است که چابکی و انعطاف پذیری در دیجیتال، بهره وری و بهینه سازی فرایندها، نوآوری و پیشگامی در فناوری، دانش بنیانی و توسعه سرمایه انسانی، شفافیت در داده محوری، امنیت سایبری از موارد دیگر در معادن است.
بر اساس این سند، کل معادن به هوشمندسازی متصل خواهند شد تا به کاهش ۲۵ درصدی در هزینه ها و ارتقای ۲۰ درصدی در بهره وری معادن دست یابند.
یکی دیگر از متولیان بخش معدن، خانه معدن ایران است که توسط بخش خصوصی مدیریت می شود این خانه نقش بسزایی در مطالبه گری بخش خصوصی در حوزه معادن است که توجه به موضوع تکنولوژی می تواند به ارتقای بخش معدن کمک کند.
زیرساخت‌های هوشمندسازی در معادن فراهم شود
محمدرضا بهرامن رئیس خانه معدن ایران در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادی ایرنا با اشاره به اینکه باید زیرساخت های هوشمندسازی در معادن فراهم شود می گوید: برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی در معادن باید زمینه سرمایه گذاری های خارجی و داخلی در کشورمان باز و تسهیلگری شود.
وی ادامه می دهد: یکسری مشکلات در سرمایه گذاری های داخلی و خارجی وجود دارد که نهادهای متولی باید در این زمین برنامه ریزی کرده و موانع را بردارند.
رئیس خانه معدن ایران اضافه می کند: به خاطر شرایط تحریمی اکنون با برای تبادلات مالی با کشورهای مختلف دچار مشکل هستیم که باید مباحث سیستم بانکی پیگیری شود.
وی با اشاره به اینکه اکنون به رشد سه درصدی در معادن دست پیدا کرده ایم می گوید: برای رسیدن به رشد ۱۳ درصدی فاصله زیادی وجود دارد باید موانع برداشته شده و از بخش خصوصی حمایت شود.
بهرامن تاکید می کند: توسعه بخش معدن از محل سرمایه گذاری های بخش خصوصی محقق می شود نقش دولت باید تنظیم گری و تسهیل گری باشد.
وی با بیان اینکه نگاه ها به معادن باید تغییر کند می گوید: اکنون بسیاری از تجهیزات و دستگاه ها در معادن فرسوده است که باید در زمینه واردات موانع برداشته شود.
رئیس خانه معدن ایران خاطر نشان می کند: ارتباط بین شرکت های دانش بنیان و بخش معدن به استفاده از تکنولوژی و فناوری های جدید کمک خواهد کرد نه تنها منجر به افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها در معادن می شود بلکه تاثیر بسزایی در افزایش سطح ایمنی و کاهش حوادث نیز دارد.
سهم اکتشاف و استخراج در زنجیره ارزش افزوده معادن به قدری بالاست که توجه به فناوری در معادن می تواند یکی از سودآورترین جایگزین های نفتی در صادرات شده و در کنار نفت و گاز به ثروت اندوزی کمک کند.