قم در بن‌بست فرسودگی تاکسی‌ها

به گزارش خبرنگار ایرنا، شهر قم که هر ماه میزبان دهها هزار زائر عاشق است، اینک در زنجیر چالشی فرساینده گرفتار آمده است. حمل‌ونقل عمومی، به‌ویژه تاکسیرانی، که باید آینه‌ای از شایستگی و آرامش این شهر مذهبی باشد، گرفتار غباری از فرسودگی و کهنگی است که بر چهره خدمات شهری سایه انداخته است. بیش از نیمی از تاکسی‌های این شهر، با عمری که از ۱۵ سال نیز گذشته، دیگر توان همراهی در مسیر خدمت‌رسانی را ندارند و فرسودگی‌شان، نه‌تنها چرخ‌های این ناوگان، که گردش چرخ های زندگی شهروندان و زائران را نیز کند کرده است.

غبار فرسودگی بر چهره تاکسیرانی

قم بواسطه جایگاه خاص زایرپذیری و حضور میلیونی گردشگران و مسافران نیازمند سیستم حمل‌ونقلی است که برازنده شأن و جایگاه این شهر باشد. اما آمارها گواهی بر وضعیتی نگران‌کننده دارند: از مجموع ۶ هزار تاکسی فعال در قم، بیش از سه هزار و ۵۰۰ دستگاه، به مرحله فرسودگی رسیده اند و دیگر توان تحمل بار سنگین حرکت را از دست داده‌اند و به کابوسی برای رانندگان و مسافران بدل شده‌اند. این تاکسی‌های کهنه و خسته، با صدای موتورهای فرسوده‌شان، هر روز پیام‌آور فرسایشی عمیق‌تر هستند؛ فرسایشی که نه‌تنها بر جاده‌های این شهر بلکه بر کیفیت زندگی مردمانش نیز اثرات فرسایشی داشته است.

کارشناسان معتقدند که فرسودگی بیش از نیمی از ناوگان تاکسیرانی قم نه‌تنها خدمات‌رسانی به شهروندان و زائران را با مشکل مواجه کرده، بلکه به افزایش آلودگی هوا و کاهش ایمنی حمل‌ونقل عمومی دامن زده است.نوسازی تاکسی‌های فرسوده قم در گرو حمایت دولت و اعطای تسهیلات مالی است؛ اقدامی که می‌تواند به کاهش آلودگی، بهبود خدمات عمومی و ارتقای کیفیت زندگی در این شهر مذهبی منجر شود.

روایتی از تلاش‌های ناکافی

قاسم طالبی، مدیرعامل سازمان تاکسیرانی شهرداری قم، چندی پیش از نوسازی ۷۶ دستگاه تاکسی از ابتدای سال ۱۴۰۳ خبر داد؛ آماری که همچون قطره‌ای است در دریای بیکران نیازهای این شهر. از این تعداد، ۴۰ دستگاه با وام ۱۰۰ میلیون تومانی و ۳۶ دستگاه به‌صورت نقدی نوسازی شده‌اند. در مقابل، ۷۲ دستگاه تاکسی فرسوده نیز اسقاط شده‌اند، اما این پایان ماجرا نیست؛ بسیاری از این خودروهای فرسوده و در مرحله اسقاط همچنان در حاشیه شهر، چون خاطراتی از روزهای گذشته، بی‌حرکت مانده‌اند و هیچ جایگزینی برای آن‌ها در نظر گرفته نشده است.

خدمت پرزحمت

قم، که هر روز به استقبال زائرانی از گوشه و کنار ایران و جهان می‌رود، اکنون با تاکسی‌هایی مواجه است که به‌جای خدمت، آلودگی را به شهر هدیه می‌دهند. در روزهایی که آسمان قم در اثر دود و آلودگی، به رنگ خاکستری در می آید، این تاکسی‌های کهنه، سهمی مهم در این تراژدی زیست‌محیطی دارند. فرسودگی ناوگان تاکسیرانی، گویی زخمی است بر چهره این شهر؛ زخمی که تنها با نوسازی و تجدید حیات ناوگان التیام می‌یابد.

این تاکسی‌های خسته، نه‌تنها آلودگی و مصرف سوخت بالاتری دارند، بلکه ایمنی را نیز به چالش کشیده‌اند. نقص‌های فنی، ضعف در استانداردهای ایمنی و خطرات همیشگی، آرامش را از مسافران و رانندگان ربوده است. در این میان، هر قدم به‌سوی نوسازی، می‌تواند شهری ایمن‌تر، آرام‌تر و پاک‌تر برای همه فراهم آورد.

راهی دشوار، اما ممکن

اما چرا این فرسودگی همچنان پابرجاست؟ پاسخ را باید در سنگینی هزینه‌های نوسازی جست‌وجو کرد. به گفته قاسم طالبی، رانندگان تاکسی برای جایگزینی خودروهای قدیمی خود، به حدود ۴۵۰ میلیون تومان نیاز دارند؛ مبلغی که در این روزهای پرهیاهوی اقتصادی، همچون رؤیایی دست‌نیافتنی برای بسیاری از تاکسی‌داران است. این مانع، روند نوسازی را کند کرده و امید را از بسیاری ربوده است.

تاکسی‌های فرسوده قم با مصرف سوخت بالا، نقص‌های فنی و عدم رعایت استانداردهای ایمنی، به چالشی جدی برای حمل‌ونقل شهری تبدیل شده‌اند؛ چالشی که علاوه بر تهدید ایمنی مسافران و رانندگان، به سهم بالای این خودروها در آلودگی هوای شهر دامن زده و ضرورت تسریع در روند نوسازی ناوگان را دوچندان کرده است.

برای گذر از این بن‌بست، باید چراغ حمایت دولت و نهادهای مالی روشن شود. وام‌های بدون بهره، تسهیلات ویژه و حمایت‌های دولتی، می‌توانند به‌عنوان راهگشای این مسیر عمل کنند. پیشنهاد اعطای وام‌های ۲۰۰ میلیون تومانی به رانندگان، می‌تواند روزنه‌ای از امید را بگشاید. همچنین، تشویق رانندگان به اسقاط خودروهای فرسوده با ارائه تسهیلات مالیاتی و تخفیف‌های ویژه در خرید خودروهای جدید، می‌تواند انگیزه‌ای دوچندان برای حرکت به سمت نوسازی باشد.

چرخ‌های کهنه در جاده‌های قم؛ روایت تاکسی‌هایی که دیگر همراهی نمی‌کنند

صاحبنظران معتقدند: نوسازی ناوگان تاکسیرانی قم، تنها یک نیاز کوتاه‌مدت نیست؛ بلکه سرمایه‌گذاری بلندمدتی است که می‌تواند سیمای این شهر را دگرگون کند. خیابان‌های این شهر می‌توانند به‌جای جولان خودروهای کهنه، شاهد حرکت تاکسی‌های نو و ایمن باشند که با آرامشی سبز، مسافران را به مقصد می‌رسانند. کاهش آلودگی هوا، افزایش ایمنی، و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان و زائران، گوشه‌ های دیگری از دستاوردهایی است که نوسازی ناوگان تاکسیرانی می‌تواند به ارمغان آورد.

به طور خلاصه، نوسازی ناوگان تاکسیرانی در قم، یک ضرورت است که نیازمند توجه فوری و تصمیمات اجرایی از سوی دولت، شهرداری و سایر نهادهای مربوطه است. این اقدام نه تنها به کاهش آلودگی هوا و بهبود ایمنی حمل‌ونقل عمومی کمک خواهد کرد، بلکه باعث ارتقای کیفیت خدمات شهری و افزایش رفاه عمومی در این کلان‌شهر مذهبی و فرهنگی خواهد شد.

نتیجه‌گیری

در نهایت، نوسازی ناوگان تاکسیرانی قم یک اقدام ضروری برای ارتقاء کیفیت حمل‌ونقل عمومی، کاهش آلودگی هوا و بهبود وضعیت زیست‌محیطی شهر است صاحبنظران تاکید دارند با توجه به شرایط کنونی و حجم بالای تاکسی‌های فرسوده در سطح شهر، نیاز به تسریع در نوسازی این ناوگان احساس می‌شود. حمایت‌های دولتی، اعطای وام‌های مناسب و فراهم کردن تسهیلات مالی به رانندگان می‌تواند عامل اصلی در تسریع این فرآیند باشد. این امر نه تنها به نفع رانندگان تاکسی که با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می کنند، خواهد بود بلکه به بهبود کیفیت خدمات عمومی و ارتقای استانداردهای زندگی در شهر قم کمک خواهد کرد.

از سوی دیگر، کارشناسان بر این باورند که نوسازی ناوگان تاکسیرانی می‌تواند به‌طور مستقیم به کاهش میزان تصادفات شهری و افزایش ایمنی مسافران منجر شود. با افزایش خودروهای استاندارد و مجهز به سیستم‌های ایمنی، می‌توان خطرات ناشی از خودروهای فرسوده را به حداقل رساند و کیفیت حمل‌ونقل شهری را بهبود بخشید. همچنین، کاهش مصرف سوخت و آلودگی ناشی از خودروهای قدیمی به نفع محیط‌زیست و سلامت عمومی خواهد بود. بنابراین، نوسازی ناوگان تاکسیرانی قم نه تنها یک نیاز فوری بلکه یک سرمایه‌گذاری بلندمدت برای شهر و شهروندان خواهد بود که در نهایت منجر به شهری پاک‌تر، ایمن‌تر و کارآمدتر خواهد شد.

خبرنگار ایرنا*